Wat is holding space en hoe kun je het toepassen?
Holding space is een plek waar je kwetsbaar kunt zijn en waar je mag zeggen wat je te zeggen hebt. Waar het veilig genoeg is om dat te doen. Een plek waarin je je best doet niet te oordelen, maar er gewoon te zijn. Op het moment dat je voor complexe vraagstukken of ingrijpende veranderingen staat of gewoon luistert naar het verhaal van een ander.
Je kunt holding space ook zien als een kommetje waarin liefdevolle begeleiding, ondersteuning en aandacht is. Maar om anderen die kom te kunnen bieden, is de eerste stap dat je anderen toestaat om op hun eigen wijsheid of intuïtie te mogen vertrouwen. Dit kan pas als jij voelt en ervaart dat je zelf ook beschikbaar bent voor de vraagstukken die er liggen. Want de kwaliteit van jouw aandacht bepaalt de kom en het resultaat. De tweede stap die je doet, is dat je je bewust bent van je hoe je je voelt. Ben je ontspannen? Voel je je goed? Kun je er voor de ander zijn? Kun je het vertrouwen en de veiligheid van een kom bieden? Ben jij die ‘safe haven’, waarin je beschikbaar bent voor dat wat er is?
Een holding space is niet alleen voor organisaties, maar kun je ook toepassen in je privéleven. In meerdere gevallen kun jij die liefdevolle kom zijn waarin verbinding centraal staat en je er voor de ander kunt zijn zonder dat het je leegzuigt. En gelooft in het probleemoplossend vermogen van de ander, het team, de samenleving. Soms zijn we geneigd om de problemen van een ander op onze schouders te nemen en willen we het oplossen. Bij holding space betekent het: ik ben beschikbaar voor jou, maar zonder dat je erin wordt gezogen. Zonder dat je het gevoel hebt dat je het moet overnemen, wilt sturen, het wil negeren of moet reageren.
‘Sitting in the fire without being burnt.’
Kun je iedereen holding space bieden? Dat is behoorlijk lastig. Het vergt namelijk veel emotionele arbeid om stevig te staan, om bepaalde innerlijke rust te hebben, om een ontvangende luisterende houding te hebben en alles te kunnen horen zonder dat je een oplossing wilt bieden, zonder te willen redden. De autonomie en controle ook bij de gezin, kind, groep of het individu te laten. De groep volgen waar de groep naartoe gaat. Je beweegt mee. Keerzijde is dat je ervoor zorgt dat je niet overvraagt. Het is steunend meebewegen. Vertrouwen op eigen wijsheid. Op het moment dat je heel erg geraakt bent in een proces en geen stevigheid voelt, dan lukt het niet goed meer om holding space voor een ander te bieden. Hoe graag je dat ook wilt. Het is belangrijk om dat te erkennen.
Door holding space te bieden geef je de ruimte om wat onderwater speelt naar boven te laten komen. Dat gaat soms met ongemak, maar ook met lef. De kracht is om elkaar te steunen en samen door die moeilijkheid te bewegen. Dat lucht op! Die psychologische veiligheid en onderlinge verbinding is heel belangrijk. Ook als iets niet lukt, maar dat ook prima is. Dat er zonder oordeel naar wordt gekeken, maar dat je samen het vermogen hebt om eruit te komen, met nieuwe oplossingen te komen en nieuwe verbindingen te maken.
Wat is de kwaliteit van een facilitator in holding space?
Het belangrijkste is dat je ruimte kunt geven en een ontvangende, luisterende houding hebt. Dat je echt luistert naar wat er gezegd wordt en wat er niet gezegd wordt. Wat gebeurt er non-verbaal? Zijn er signalen? Kun je neutraal kijken? Heb je geen eigen agenda? Kun je alle invalshoeken horen ook als het je niet bevalt? Zelfs als je het idee waardeloos vindt? Kun je het proces en de eigenschappen bij de ander laten? Kun je je innerlijke rust bewaren? Ook je ademhaling? Kun je er gewoon zijn? Zonder dat je gedachten alle kanten opgaan? Dan heb je de kunst van holding space te pakken.
‘Holding space: creëer een kom voor jezelf en voor de ander.’
Luister hier naar de podcast over de kracht van holding space met Summer en Sandra Buith van Deep Democracy Noord die ook haar eigen ervaring met holding space deelt.
Zin om te lezen? Pak dan het boek ‘De kunst van holding space’ van Heather Plett.