Deep Democracy is een praktische methode die helpt om (lastige) gesprekken te voeren, gedragen besluiten te nemen en conflicten op te lossen. Kenmerkend voor deze methode is dat naar alle invalshoeken en stemmen geluisterd wordt. Het Deep Democratisch Debat is een techniek om tegenstellingen te verkennen en meer wijsheid naar boven te halen. Uit jezelf én uit de groep. Iedereen krijgt de kans om zijn of haar stem te laten horen. Niemand heeft monopoly op de waarheid. Er zijn altijd meerdere perspectieven. Iedereen wordt betrokken, er worden vragen gesteld en alle meningen en standpunten worden gehoord en serieus genomen. Het draait om luisteren naar elkaar, begrip tonen en samen tot een besluit komen waar zoveel mogelijk mensen blij mee zijn.
Het doel van Deep Democracy? Meer fluïde worden, minder in kampen en tegenstellingen. Dat kan bijdragen aan het heel worden van een persoon, maar ook van de groep.
Een belangrijk onderdeel van Deep Democracy is het idee van “de wijsheid van de minderheid”. Dit betekent dat ook al hebben de meeste mensen een bepaalde mening, de ideeën en zorgen van de minderheid ook serieus worden genomen. Het doel is om een besluit te nemen waar zoveel mogelijk mensen zich in kunnen vinden. Hierdoor wordt het potentieel in de groep naar boven gehaald en ontstaat er ruimte en beweging. Maar het gaat ook om het creëren van een cultuur waarin iedereen zich vrij voelt om zijn of haar mening te uiten en waarin conflicten op een constructieve manier kunnen worden opgelost. Alles wat in de groep wordt gegooid, is goed: de ja’s en de nee’s hebben beide recht om te bestaan. Zonder wrijving geen glans.
Juist in deze tijd van polarisatie is het belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven en weg te blijven van wij-zij. Samen beide kanten verkennen waardoor er ruimte ontstaat. Het is niet of-of, maar en-en. Het mag er beide zijn. Een gevoel van herkenning, geeft erkenning en verbondenheid. Dat is ook één van de diepste verlangens als mensen. Uitsluiting raakt ons enorm. Als we die gemeenschappelijk verbondenheid naar boven halen, nemen we dat gevoel van afwijzing weer weg. En kunnen we laten zijn wat heel wil zijn.
Het gaat dus naast individuele bewustzijn ook om het vergroten van de groepsbewustzijn. In Deep Democracy wordt ‘de ijsberg’ gebruikt om naar de groep als geheel te kijken. Deze methode wordt in de psychologie vaak gebruikt om de mens beter te begrijpen. Dit zorgt voor een andere kijk naar groepsdynamiek. Boven de waterlijn is wat je ziet, maar onder de waterlijn is het onbewuste, wat je voelt en ervaart. Op het moment dat dát boven water komt, daar kun je als groep wat mee. Dan kun je elkaar weer vinden en met elkaar het dialoog aangaan. Onderzoeken wat er speelt en luisteren naar elkaar. Dat leidt tot meer verbinding en begrip. Bewustzijn van Deep Democracy en groepswijsheid betekent ook dat je bewuster wordt van jezelf. Wat voor rol neem ik aan in een groep of thuis? Wat zijn mijn triggers? Waardoor word ik in een groep verleid? Soms weten we dingen niet totdat we het weten. Rolmapping is een tool om in kaart te brengen welke rollen er allemaal al zijn zonder dat je daarover een mening geeft en daarna te kijken naar de minderheidsrollen. En wat voor tegenstellingen dat mogelijk in de groep oplevert. Maar check ook bij jezelf. Welke rollen zitten vast en kan ik weer laten stromen? Daardoor ontstaat meer flow en fluïditeit in de groep.
Een reflectieve oefening
Ben je samen met je team? Nodig het andere geluid ook eens uit. Vragen die kunnen helpen: wie heeft er een ander idee of kijkt er anders tegenaan? En dat geluid ook steunen. We willen voorkomen dat mensen alleen staan. Een waardevolle vervolgvraag hiervoor is: wie herkent dat nog meer?
Moeten er besluiten worden genomen? Dan zijn dit zinvolle vragen: wat heb je zelf nodig en wat heb je nodig om mee te gaan in dit besluit? Dat is ook een uitnodiging tot verbinding. Het brengt de boel in beweging. Je includeert de stem van de minderheid in het besluit, geeft ruimte en de kans dat besluiten gesaboteerd worden, is dan bijzonder klein.
Wil je meer weten over Deep Democracy? Hoe je het kunt toepassen? Luister deze podcast! Summer is in gesprek met Sandra Buith van Deep Democracy Noord. Zij is Deep Democracy-instructor en vertelt o.a. wat haar drijfveren waren om met Deep Democracy aan de slag te gaan en wat het haar heeft gebracht. Zo is ze minder bang geworden voor conflicten, want die horen nu eenmaal bij het leven. Ze ziet conflicten als een kans voor ontwikkeling, groei en om meer heel te worden. “Je lichaam is een tool voor wijsheid.”
